Русский
English 
Омори гирифторӣбабемориивирусинорасоиимасъуниятиодам (ВНМО) василаи дигари дасткории расонаҳоиРусияаст. МаълумотипешниҳодкардаимақомотиТоҷикистонсобитмекунад, киқарибазсеякҳиссаигирифторониВНМОдаркишвармуҳоҷирониазРусиябаргаштаҳастанд. Яънебешаз 30 дарсадионҳое, кибаВНМОгирифторҳастанд, дарРусия ба ин беморӣпечидаанд, амморасонаҳоиРусияинротаҳрифкарда, маълумотидурӯғроинтишоркарданд.
Чанде пеш ОИ “Азия-Плюс” дар бораи мушкили сироятёбӣазВНМОдарбайнимуҳоҷиронимеҳнатиибаТоҷикистонбаргашта мавод нашр кард. Дар мақолазикрмешуд, киҳарсеюминшахсимубталоиВНМОдарТоҷикистонмуҳоҷириазхориҷабаргаштааст. Инмаълумот барои ҷалбитаваҷҷуҳбаташхисисаривақтӣвапешгирӣазсироятнашргардидабуд.
Аммо сафҳавугурӯҳҳоирӯбаРусиядаршабакаҳоииҷтимоӣ, азҷумладар Telegram ботаҳрифиинмаълумотталошкардандазонбароиташаккулитасаввуротибардурӯғоидбахатари муҳоҷиронбаҷомеаиинкишваристифодабаранд.
Маълумоти дар мақолаи“Азия-Плюс”зикршудабаомориМарказиҷумҳуриявиипешгирӣвамуборизабоВНМО/БПНМасосёфтабуд. Тибқииномор, давоми 5 солиохирдаркишвар 5 ҳазору 463 ҳолатисироятёбӣазВНМОошкоршудааст, ки 22%-ионмуҳоҷирониазхориҷабаватан баргашта мебошад. Агар дар соли 2019 муҳоҷиронибаргаштаҳамагӣ 17%-исироятшудагонроташкилмекарданд, пастосоли 2023 инрақамба 32,5% расидааст.
Пас аз нашри мавод, бархе саҳифаюгурӯҳҳоирӯбаРусиядаршабакаҳоииҷтимоӣ навиштанд, ки "ҳарсеюминмуҳоҷир, кибаРусиямеояд, азВНМОсироятёфтааст". Индурӯғватаҳрифивоқеиятаст. Маълумотидар“Азия-Плюс”нашршудафарогиританҳомуҳоҷирониазРусиябаТоҷикистонбаргаштабуд. Ба омори муҳоҷироне, киазТоҷикистонбаРусиясафармекунанд, умуманрабтнадошт.
Аммо баъзе саҳифаюгурӯҳҳоботаҳрифииттилоъ навиштанд, ки "138 ҳазормуҳоҷиритоҷиказВНМОсироятёфтаанд". Онҳооморисироятёбӣмиёникуллисокиноникишварробардурӯғҳамчуноморисироятёбӣмиёнимуҳоҷироне, кибаРусиямераванд, нашр карданд.
Бештар аз ин, баъзе расонаҳоафсонабофӣкарда, қиссаизанеро нашр карданд, ки гӯёбомуҳоҷирешиносшуда, ӯробахонаашдаъваткардааствабаъдиробитаиҷинсӣбоӯбаВНМОолудааст. Албатта, инафсонабароитасвиримуҳоҷиронҳамчунтаҳдидэҷодвапаҳнкардашуд.
Дигар расонаҳоба“алоқаҳоиҷинсиибетартибона”ва“махсусиятҳоидинӣ”-имуҳоҷирон, кигӯёазистифодаивоситаҳоипешгирӣпарҳезмекунанд, таваҷҷуҳзоҳиргардид. Ҳарчандин“назария”-ҳоҳеҷасосиилмӣнадорад, аммобароиманфӣ муаррифӣкарданисимоимуҳоҷиронбофтамешаванд. Яънебаръакс, шаҳрвандониТоҷикистоназРусиябаВНМОгирифторшудабаТоҷикистонмеояндвадигарсокинон, махсусаншавҳаронузанонихудросироятмекунанд.
“ШавҳарамдарРусиябаВНМОсироятёфтвабаъдибозгашт маро олуда кард”
Дилфуза Сангинова (номи қаҳрамонивазшудааст) якеазгирифторонбабеморииВНМОазшимолиТоҷикистонаст. Ӯмегӯяд, инбеморӣбаӯазшавҳаримуҳоҷирашсирояткардааст. Шавҳариӯэътирофкардааст, кидарРусиябозанеробитадоштааст ва онҷобаъдиташхисмуайяншудааст, кибабеморииВНМОгирифторшудааст. Аммоӯинроазҳамсарашпинҳонкарда, ӯронизолудакардааст.
Дар тадқиқоти Ташкилоти умумиҷаҳониитандурустӣ (ТУТ) зикр мешавад, ки гурӯҳиазҳамаосебпазирдармасъалаисаломатӣ–худимуҳоҷиронмебошанд. Онҳоазмушкилотиҷиддитаренисбатбааҳолиимаҳаллӣранҷмебарандваинмушкилотаксаранпасазрасиданбакишвариқабулкунандабамиёнмеоянд.
"Хатари гирифтор шудан ба бемориҳоисироятӣвағайрисироятӣпасазбакишваррасиданашонзиёдмешавад, зероонҳобахадамотитиббӣ ва пешгирӣдастрасиикофӣнадоранд, иттилоотнамегирандвааксарвақтдаршароитиносолимзиндагӣмекунанд," –омадаастдартадқиқотиТУТ.
Мувофиқи омори расмӣ, аз соли 1987 то соли 2022 дар Русия 1 629 955 ҳолатигирифторӣбаВНМОбақайдгирифташудааст. Ҳиссаишаҳрвандонихориҷӣ 42 642 нафарро ташкил додааст. Яъне, шаҳрвандонихориҷӣҳамагӣ 2,6% азшумораиумумииодамонигирифториВНМО-родартӯли 37 солташкилмедиҳанд.
Дар соли 2017 рӯзномаи“Коммерсантъ”ҳаттоизҳоротисардориМарказифедералиипешгирӣвамуборизабоБПНМ (СПИД)-иРусия Вадим Покровскийро дар ин хусус бо чунин сарлавҳанашркард: “Омили асосии сироятёбии ВИЧ барои муҳоҷирон–кордарРусиямебошад”.
Дар ҳаминҳол, ШуҳратЛатипов, ҳамоҳангсозисозмониҷамъиятии“ШабакаизанониТоҷикистон, кибоВНМОзиндагӣмекунанд”гуфт, дарасосиқонунгузорииРусиякоришаҳрвандонихориҷиимубталоиВНМОдаринкишварманъаст, азинрӯ, нишондоданимуҳоҷиронёшаҳрвандони хориҷӣҳамчунинтиқолдиҳандаиВНМОазсӯирасонаҳоиинкишвар, нодурустаст.
Ӯбопешниҳодиоморирасмӣгуфт, гурӯҳҳоиасосиипаҳншавииВНМОдарРусияистеъмолкунандагонимаводимухаддирисӯзандору, шахсоне, кибаалоқаиҷинсиибетартибмушғуланд (ҳамзанонваҳаммардон) мебошанд.
Ба таъкиди вай, муҳоҷироникорӣметавонандякқисмиингурӯҳҳобошанд, аммокатегорияиасосиипаҳнкунандагониВНМОдаркишварнестанд.
Ба андешаи ин коршиноси тоҷик, расонаҳоиРусияоморвамаълумотишахсонибоВНМОзиндагикунандародасткорӣмекунанд, томуҳоҷиронродарпаҳншавииВНМОдаринкишварайбдоркунанд.
Ба гуфтаи вай, ин кор бо истифода аз маълумоти интихобӣ, (надарасосиоморирасмӣ) бороҳибузургтарнишондоданидалелҳоёсарлавҳаҳоивоҳиманок, анҷомдодамешавад.
“Масалан, ВАО-и Русия таваҷҷӯҳробаҳолатҳоиалоҳидаҷалбмекунанд, тотасаввуротеэҷодкунанд, кигӯёмуҳоҷиронсабабиасосиипаҳншавииВНМОмебошанд”,-иловакардЛатипов.
Шабакаи занони Тоҷикистон, кибоВНМОзиндагӣмекунандбозтобивазъишахсонибоВНМОзиндагикунандародармиёни муҳоҷирондарРусиянизмониторингмекунад. Баъдимониторингичандсолаонҳобахулосаерасиданд, кирасонаҳоиРусиябочунинҳадафҳооморишахсонибоВНМОзиндагикунандародарбайнимуҳоҷирондасткорӣмекунанд:
- Ҷалбитаваҷҷӯҳ: Айбдоркарданимуҳоҷирон таваҷҷӯҳроазмушкилотидохилӣ, бамонандинорасоиихадамотитандурустӣёмаблағгузориинокофиибарномаҳоимуборизабоВНМО, дурмекунад. Ҳамчунин, инкӯмакмекунад, кимушкилотииқтисодӣвасиёсиимарбутбатаҳримҳоибузургнисбатбаРусияпинҳоншаванд.
- Эҷодидушман: Муҳоҷиронҳамчун "гуноҳкорон" бароиэҷодиобразидушманиберунӣ, кигӯёҷойҳоикорироазшаҳрвандониРусиямегирандвабаафзоишиҷинояткорӣмусоидатмекунанд, истифодамешаванд. ҲукуматиРусияинрочунвасилаимуттаҳидсозииҷомеадаратрофи худ истифода мекунад.
- Ҳадафҳоисиёсӣ: Дасткориҳобатаҳкиминазоратазболоимуҳоҷиратвасафедкарданичораҳоисахтгиронанисбатбамуҳоҷиронравонакардашудаанд. Ҳамчунин, инметавонадбароифишорисиёсӣбакишварҳоисарчашмаимуҳоҷиронистифодашавад.
- Шиддати иҷтимоӣ: Тақвиятипешдоварӣватабъизметавонадбашиддатииҷтимоӣовардарасонад, кионробароисафедкарданичораҳоирепрессивӣнисбатбамуҳоҷиронистифодабурданмумкинаст.
- Тақвиятимиллатгароӣ: Чунинворидкарданииттилоотибардурӯғбаафзоиширӯҳияимиллатгароӣнатанҳодарбайниаҳолӣ, балкидарбайнибаъземансабдоронмусоидатмекунад, инчуниндастгирииэлитаиҳокимротаҳкиммебахшад”.
Тибқи гузориши нави Барномаи муштараки СММ оид ба ВНМО ва Маркази аврупоии пешгирӣваназоратибемориҳосоли 2021 Русиябапанҷгонаикишварҳоешомилшуд, кисуръатибаландтаринипаҳншавииВНМОдоранд.
